TABULA RUBRICARUM TOTIUS OPERIS
<rubricae prout in volumine scriptae sunt>
Statutorum Communis Firmi liber primus feliciter incipit
Rubricae primi libri
1 Rubr.1- De veneratione festi Sanctae Mariae de mense Augusti.
1 Rubr.2- De cereis et aliis luminariis, et lampabus offerendis in dicto festo Beatae Mariae.
1 Rubr.3- De officialibus eligendis ad custodiam, manutenendum introitum, et res laborerii dictae Ecclesiae Sanctae Mariae.
1 Rubr.4- De expensis fiendis Scindicis Communantiarum, et aliis quibusdam forensibus venientibus ad dictum festum.
1 Rubr.5- De veneration Sanctae Spinae.
1 Rubr.6- De festo beati Bartolomei Apostoli singulariter honorando.
1 Rubr.7- De Scindicis, et Procuratoribus eligendis in qualibet Ecclesia Civitatis.
1 Rubr.8- De paliis dandis infrascriptis Ecclesiis.
1 Rubr.9- De Statuto Ecclesiae Sancti Salvatoris.
1 Rubr.10-De captivis offerendis.
Statutorum Communis Firmi liber secundus feliciter incipit
2 Rubr.1- De cursu Palii.
2 Rubr.2- De bursiatis, et forma aperiendi cassettas, et extrahendi eos, et conservatione cassettarum, et remittendi alterum pro altero.
2 Rubr.3- De auctoritate Dominorum Priorum, et eorum officio.
2 Rubr.4- De speciali prohibitione dominorum Priorum et Confalonerii et Regulatorum ac etiam Bancherii Communis.
2 Rubr.5- De officio Confalonerii Communis Firmi.
2 Rubr.6- De electione Potestatis, et Capitanei.
2 Rubr.7- De iuramento Potestatis, et Capitanei, et eorum auctoritate, et officio.
2 Rubr.8- De deveto officialium forensium.
2 Rubr.9- De officio Cancellarii.
2 Rubr.10- De officio Notarii Dominorum.
2 Rubr.11- De officio, et ordine tenendo per Confalonerios Contratarum, et alios cives dictarum contratarum.
2 Rubr.12- De modo congregandi Concilia, propositas proponendi, et arrengandi et reformandi in eis.
2 Rubr.13-De Concilio speciali populi.
2 Rubr.14-De auctoritate, iurisdictione, et balia dicti consilii specialis.
2 Rubr.15-De Concilio generali.
2 Rubr.16-De arbitrio consilii generalis.
2 Rubr.17- De modo mittendi partita ad fabas nigras, et albas.
2 Rubr.18- De modo suspendendi Statuta.
2 Rubr.19- De Regulatoribus, eorum officio, et de introito, de exitu Communis et de revisoribus rationum Communis, et eorum officio.
2 Rubr.20-De officio Bancherii, et de eius Notarii.
2 Rubr.21- De officio Consulum Mercatorum.
2 Rubr.22- De officio Massarii, qui providere, et revidere debet massaritias, et munitiones Communis.
2 Rubr.23-De electione Notariarum Bancharum civilium et appellationum, et eorum officio.
2 Rubr.24-De officio Advocati et Sindici Communis ad causas.
2 Rubr.25- De officialibus Castrorum Communis Firmi imbursandis.
Nomina Castrorum Maiorum.
2 Rubr.26- Nomina Castrorum Mediocrum.
2 Rubr.27- Nomina Castrorum Minorum.
2 Rubr.28- Officiales sic extracti pro exercendo dicta officia non possint eligi nisi fuerint cives Civitatis Firmi vel comitativi Comitatus Firmi.
2 Rubr.29- De imbursatione Castellanorum Roccharum comitatus.
2 Rubr.30- De Scindacatu dominorum Priorum populi, et Vexilliferi iustitia, et Regulatorum, et eorum Notariorum.
2 Rubr.31- De Scindacatu officialium forensium.
2 Rubr.32-De Scindacatu officialium Castrorum comitatus.
2 Rubr.33- De Bannitoribus Communis, et eorum officio.
2 Rubr.34- De officio Baliorum Communis Firmi.
2 Rubr.35 -De officio custodis carcerum.
2 Rubr.36- De picturis in ianuis faciendis.
2 Rubr.37- De deveto officialium comitatus.
2 Rubr.38- De deveto officialium in civitate, et concursu officiorum.
2 Rubr.39- Quod nullus praesumat trahere cives, vel districtuales extra forum civitatis Firmi.
2 Rubr.40- Quod nullus Firmanus, vel districtualis audeat ire ad stipendium, vel provisionem alicuius sine licentia.
2 Rubr.41- De fortilitiis de novo non costruendis, et de destructis non reficiendis.
2 Rubr.42- De officio Ambasciatorum Communis Firmi.
2 Rubr.43- Quod Potestas, et Capitaneus, et alii officiales Communis non vadant pro ambasciatis.
2 Rubr.44- De recipientibus honorem militiae.
2 Rubr.45- De venditionibus factis de bonis exbannitorum.
2 Rubr.46- De officio Notarii Potestatis, qui debeat stare in Portu.
2 Rubr.47- Quod Potestas, vel Capitaneus, vel eorum officialis teneatur, quotiens opus fuerit, ire extra civitatem eorum expensis.
2Rubr.48- De Castellanis non recipiendis in districtu Firmi.
2 Rubr.49- Quod omnes de Castris et villis Communis Firmi pro civibus habeantur.
2 Rubr.50- De salario Notarii et baliorum a Scindicis Castrorum, et villarum non recipiendo.
2 Rubr.51- De libertate concessa venientibus ad docendum, vel studendum ad Civitatem Firmi.
2 Rubr.52- Ut cives, a quibus Commune Firmi non habet obsequium, non defendantur pro civibus.
2 Rubr.53- Quod notarii Potestatis, Capitanei, vel Iudicis iustitiae, vel alterius officialis forensis non possint publicare instrumenta.
2 Rubr.54- Quod Potestas teneatur observare franchitiam venientibus ad habitandum in civitatem.
2 Rubr.55- De immunitate concedenda venientibus ad habitandum per terras, et possessiones aextimatas hominibus civitatis Firmi.
2 Rubr.56- Quod nobiles comitatenses non solvant collectas.
2 Rubr.57- De notario appretiorum Communis Firmi.
2 Rubr.58- De pacibus faciendis per Potestatem.
2 Rubr.59- Quod Potestas, vel Capitaneus, vel eorum officiales nemini dicant iniuriam.
2 Rubr.60- De libertate, et franchitia illorum, qui per decem annos habitaverint in civitate Firmi, et vassallis venientibus, et volentibus habitare in civitate: et quod nullus possit esse Procurator pro forensibus in casu praedicto.
2 Rubr.61- Quod Notarii teneantur conficere instrumenta.
2 Rubr.62-De Syndico et Procuratore habendo in Romana Curia, et in Curia domini Marchionis.
2 Rubr.63- De lampadibus Mercatorum, civitatis Firmi.
2 Rubr.64- Quod liceat renunciari Statuto.
2 Rubr.65- Quod quando tractatur de negotio Potestatis, vel alicuius singularis personae in aliquo concilio, vel cernita, debeat de ipso recedere.
2 Rubr.66- Quod si aliquis habitaret, vel domum haberet in confinio contratarum, sit ei licitum se facere in contrata in qua magis sibi placuerit.
2 Rubr.67- Quod Potestas, Capitaneus, et alii officiales Commumis teneantur facere copiam de se ipsis.
2 Rubr.68- De custodia, et immunitate <castrorum> Sancti Benedicti, Montis Falconi et Smirilli.
2 Rubr.69- Quod habitatores Castri Sancti Benedicti dictum Castrum die noctuque bene custodiant.
2 Rubr.70- De Capitaneis faciendis per Molendinarios.
2 Rubr.71- De venditionibus, et donationibus factis per aliquem, qui civis efficeretur.
2 Rubr.72- De observatione Statutorum.
2 Rubr.73- Quod predia sint tributaria.
2 Rubr.74- De parte danda officialibus de condemnationibus veteribus.
2 Rubr.75- De iurisdictione militis Potestatis.
2 Rubr.76- De delegationibus pecuniarum Communis alicui faciendis.
2 Rubr.77- Quod milites, et officiales Potestatis, et Capitanei non possint intrare domos pro executionibus civilium maleficiorum et damnorum datorum.
2 Rubr.78- De observatione Statutorum Societatum, et Castrorum Civitatis Firmi.
2 Rubr.79- Quod omnia pignora consignentur Depositario.
2 Rubr.80- De mercede scripturarum, executionum realium et personalium et aliorum actorum solvenda officialibus comitatus.
2 Rubr.81- De electione, et officio Barisielli.
2 Rubr.82- De civibus qui sunt de regimine in officio Prioratus.
2 Rubr.83- De non venientibus ad Cernitam et Concilium, et de prohibitis venire.
2 Rubr.84- Quod claves carcerum sint in manibus Potestatis.
2 Rubr.85- Quod debitores Communis scribantur in libro Speculi.
2 Rubr.86- De facientibus rumorem in Cernitis et in Conciliis.
2 Rubr.87- De exactione condemnationum, tam malefactorum, quam damnorum datorum, et aliorum debitorum fiscalium.
2 Rubr.88- De insigniis Communis non dandis dono Rectoribus.
2 Rubr.89- De favore praestando civibus Firmanis, et districtualibus pro beneficiis consequendis.
2 Rubr.90- Quomodo possit de malificiis supplicari, et de solutione capitum solidorum, et gratiis obtinendis.
2 Rubr.91- De custodibus eligendis in Castris riveriae maris.
Statutorum Communis Firmi liber tertius feliciter incipit
3 Rubr.1- De officio, et iurisdictione Potestatis et Capitanei, et eorum Vicarii in civilibus causis .
3 Rubr.2- De citationibus in civilibus causis.
3 Rubr.3- De modo, et ordine procedendi in civilibus causis ordinariis seu libellariis.
3 Rubr.4- De interrogationibus in iudicio faciendis, et de his, quae ad fundamentum futuri iudicii tendunt.
3 Rubr.5- De feriis.
3 Rubr.6- De summaria cognitione in causis forensium, et de damno reficiendo damnum passo per repraesalias.
3 Rubr.7- De causis inter cives, et comitatenses in civitate terminandis.
3 Rubr.8- De testibus, et eorum examinatione.
3 Rubr.9- De confessis.
3 Rubr.10- De partitis, et iureiurando.
3 Rubr.11- De causis, et litibus potentiorum.
3 Rubr.12- De executione publici instrumenti, et scripturae privatae.
3 Rubr.13- De executione instrumenti guarentisiae.
3 Rubr.14- De executione scripturae factae per notarium deputatum pro scribendo credentias mercatorum.
3 Rubr.15- Quae res in tenutam capi non possint.
3 Rubr.16- De capiendo debitorem suspectum et fugitivum.
3 Rubr.17- De debitore morante in comitatu.
3 Rubr.18- De revocatione tenutae acceptae de bonis alterius, quam debitoris.
3 Rubr.19- De alienatione pignoris, tam conventionalis, quam praetorii.
3 Rubr.20- De modo praestandi patrocinium, et de salario patrocinantium.
3 Rubr.21- De non matricolato in iudicium non admittendo.
3 Rubr.22- De officio et mercede Notariorum bancharum.
3 Rubr.23- Quod Notarii sint scripti in Collegio seu Matricula.
3 Rubr.24- De abbreviaturis, et protocollis Notariorum.
3 Rubr.25- De instrumentis iam solutis restituendis.
3 Rubr.26- De regressu fideiussoris contra principalem.
3 Rubr.27- De arbitris, et arbitratoribus.
3 Rubr.28-De compromissis fiendis inter coniunctos.
3 Rubr.29- De rerum communium divisione.
3 Rubr.30- De muris communibus faciendis.
3 Rubr.31- De habentibus arbores in alieno, et de arboribus impedimentum vicino praestantibus.
3 Rubr.32- De societatibus, colligantiis, et rebus communibus, et ipsarum rerum petitione.
3 Rubr.33- De emancipationibus liberorum.
3 Rubr.34- De tutoribus.
3 Rubr.35- De furiosis, mentecaptis, prodigis, mutis, et similibus, et eorum curatoribus.
3 Rubr.36- De praescritionibus.
3 Rubr.37- De ementibus rem stabilem.
3 Rubr.38- De rebus publice emptis, vel a Pyratis.
3 Rubr.39- Quod propter ineptam petitionem quis non succumbat in causa civili.
3 Rubr.40- De simulatis contractibus reprimendis.
3 Rubr.41- De alienationibus rerum minorum.
3 Rubr.42- De alienatione rerum dotalium.
3 Rubr.43- De sponsalibus, et lucro sponsi, et sub cuius administratione sponsa, eiusque bona regantur.
3 Rubr.44- De restitutione dotium.
3 Rubr.45- De ultimis voluntatibus.
3 Rubr.46- De hereditatibus, et legatis factis Hospitali Sanctae Mariae Charitatis, et laborerio Sanctae Mariae Episcopatus, et aliis hospitalibus.
3 Rubr.47- De legatis piss locis, vel ad pias causas factis.
3 Rubr.48- De inventario conficendo.
3 Rubr.49- De successionibus ab intestato.
3 Rubr.50- De executione sententiarum causarum civilium.
3 Rubr.51- Secundum quae causae civiles, et negotia debeant terminari.
3 Rubr.52- De repraesaliis concedendis.
3 Rubr.53- Quod domini Priores populi, et Vexillifer iustitiae possint aptare omnes repraesalias.
3 Rubr.54- De praescritionibus contra Iudeos.
3 Rubr.55- De iuramento Iudeorum.
3 Rubr.56- De trium Iudicum causis.
3 Rubr.57- Quod supplicationes super civilibus causis non acceptentur in cernita.
3 Rubr.58- De debitore contumace exbanniendo.
3 Rubr.59- Quod quando partes contrahunt, de florenis intelligi debeat, non autem de ducatis, et e converso.
Statutorum Communis Firmi liber quartus feliciter incipit
4 Rubr.1- De quibus malificiis et delictis per inquisitionem procedi possit.
4 Rubr.2- Quod Scindici Castrorum, et Villarum possint et debeant denunciare maleficia.
4 Rubr.3- De modo, et ordine procedendi in criminalibus causis, vel mistis.
4 Rubr.4- Quomodo procedatur in criminalibus contra comparentem.
4 Rubr.5- Quomodo procedatur in criminalibus contra contumacem.
4 Rubr.6- Ut nemo invitus accusare cogatur, et de non admittendo denunciatorem secretum.
4 Rubr.7- Quod minores, et filii familias habeant legitimam personam in criminalibus, et de beneficio ipsorum.
4 Rubr.8- Quomodo, et quando in criminalibus causis procurator, tutor, vel curator, et pater pro filio admittatur.
4 Rubr.9- De abolitione concedenda.
4 Rubr.10- Quod mulieres non cogantur intrare Palatia.
4 Rubr.11- De processibus non initiatis per unum Rectorem initiandis, et terminandis per alium.
4 Rubr.12- Qui admitti possint in criminalibus ad testimonium, et de testium examinatione.
4 Rubr.13- De tormentis.
4 Rubr.14- De sententiis criminalibus in Concilio proferendis, et per quem proferri possint.
4 Rubr.15- Quando, et quae sententiae non possint proferri in criminalibus.
4 Rubr.16- De beneficio confessionis, et pacis.
4 Rubr.17- In quibus casibus pax operetur, vel non.
4 Rubr.18- De poena dimidianda hominibus Castrorum, et Villarum comitatus, et districtus Firmi.
4 Rubr.19- De duplicatione poenarum.
4 Rubr.20- De multis et earum modis.
4 Rubr.21- De tempore solvendi condemnationes.
4 Rubr.22- Quod propter defectum solemnitatis, criminalis sententia non reddatur invalida.
4 Rubr.23- De bonis damnatorum.
4 Rubr.24- De blasphemantibus, vel maledicentibus Deum, vel Sanctos eius, et male, et turpiter importune de eis, vel per eos iurantibus, vel contra eorum imagines, vel figuras quicquid facientibus.
4 Rubr.25- De poena turbantis divina officia.
4 Rubr.26- De poena committentium proditionem, vel rebellionem.
4 Rubr.27. De poena ambasciatoris excedentis fines mandati.
4 Rubr.28- De poena facientis conventiculam, conspirationem, seditionem, vel similia.
4 Rubr.29- De poena offendentium dominos Priores populi, et Vexilliferum iustitiae, vel eorum Notarium, vel Cancellarium Communis.
4 Rubr.30- De confinis, seu relegationibus statuendis.
4 Rubr.31- De poena offendentium Rectores, vel officiales Civitatis, et Comitatus, et eorum familiam.
4 Rubr.32- De fractoribus carcerum.
4 Rubr.33- De poena opponentium se executioni Curiae, seu eamdem executionem impedientium.
4 Rubr.34- De poena prohibentis aliquem testari, vel contrahere, vel aliter disponere de propriis.
4 Rubr.35- De privatis carceribus.
4 Rubr.36- De assassinis, et eorum poenis, et de facientibus offendi per assassinos.
4 Rubr.37- De intercipientibus, auferentibus, surripientibus, subtrahentibus, vel occupantibus de bonis Communis mobilibus.
4 Rubr.38- De poena committentis baractariam, vel fraudem in eius officio.
4 Rubr.39- De poena committentium robbariam, plagium, vel similia, et deviantium fantescham.
4 Rubr.40- De poena auferentis rem mobilem.
4 Rubr.41- De poena imponentium taleam, seu facentium redimi per taleam, vel similia, et de nunciis eorum.
4 Rubr.42- De homicidio.
4 Rubr.43- De maleficii, veneficis, nigromanticis, et similibus.
4 Rubr.44- De adulteriis, stupro, incestu, raptu virginum, sanctimonialum, vitio sodomitico, nephario, et damnato coitu, et similibus, et de lenonibus.
4 Rubr.45- De furtis, et pactuali, vel bubulco furtum patrono committente.
4 Rubr.46- De poena expilantium bona hereditatis.
4 Rubr.47- De falsis.
4 Rubr.48- De poena submittentis partum.
4 Rubr.49- De poena fabricantium, seu expendentium falsam monetam.
4 Rubr.50- De poena revelantium credentias, vel secreta Communis.
4 Rubr.51-De poena facientis insultum cum colecta, vel sine.
4 Rubr.52- De poena adminantis cum armis, vel sine.
4 Rubr.53- De poena percutientis cum armis, vel sine.
4 Rubr.54- De poena percutientium alterius pactualem.
4 Rubr.55- De forense offendente Civem.
4 Rubr.56- De verbis iniuriosis.
4 Rubr.57- De poena reimproperantium.
4 Rubr.58- De his, qui offendunt aliquem ad sui defentionem, et de poena declinantis iurisdictionem Communis.
4 Rubr.59- De poena rumpentium pacem.
4 Rubr.60- Decretum consilii de vindictis transversalibus, confirmatum per Breve Pii Quarti sub Datum Romae die X februaris 1560.
4 Rubr.61- De fideisussoribus dandis de non offendendo.
4 Rubr.62- De poena intrantis, et exeuntis Civitatem, vel Castra, aliter quam per portas.
4 Rubr.63- De poena frangentis, vel occupantis muros Civitatis vel Castrorum.
4 Rubr.64- De incendiariis, et fractoribus molendinorum, et domorum, et similium.
4 Rubr.65- Quod Advocati, Procuratores, et Notarii non recipiantur in fideisussores.
4 Rubr.66- De poena deferentium arma.
4 Rubr.67- De poena euntium post tertium sonum campanae.
4 Rubr.68- De poena ludentium ad taxillos, vel alium ludum prohibitum.
4 Rubr.69- De poena negantis filiationem, notarium, vel similia.
4 Rubr.70- De poena petentis debitum iam solutum, vel plus debito
4 Rubr.71- De poena invadentium, vel occupantium rem immobilem vel turbantium aliquem in possessione sua.
4 Rubr.72- De poena fodientis, vel moventis terminos.
4 Rubr.73- De poena invadentis tenutam datam per Curiam.
4 Rubr.74-De offendentibus exbannitos.
4 Rubr.75- De exbannitis pro offensionibus factis contra iuratos populi.
4 Rubr.76- De capiendis forensibus offendentibus Cives.
4 Rubr.77- De iis qui se subtraxerint, seu excusaverint ratione alicuius privilegii.
4 Rubr.78- De malefactoribus, qui post maleficium commissum religionem intraverint.
4 Rubr.79- De receptatoribus exbannitorum.
4 Rubr.80- De poena praestantium patrocinium, auxilium, consilium, et favorem alicui exbannito, vel condemnato.
4 Rubr.81- De beneficio exbanniti repraesentantis alium exbannitum.
4 Rubr.82- De Advocatis, et Procuratoribus paciscentibus de quota.
4 Rubr.83- De poena occupantium, et non probantium.
4 Rubr.84- De poena praestantium auxilium, consilium, et favorem alicui maleficio, vel committenti aliquod maleficium.
4 Rubr.85- De provocantibus ad duellum, sive bellum.
R ubr.86- De executione sententiarum criminalium.
4 Rubr.87- Quod unum genus aliud, et singularis numerus pluralem, et e converso concipiat.
4 Rubr.88- De possessionibus Civium, et rebus stabilibus non alienandis, vel tranfrerendis in non subiectis, et non parentando cum non subiectis.
4 Rubr.89- De poena occidentis, vel aliter percutientis bestias alicuius.
4 Rubr.90- De maleficiis non cognitis intra mensem in Comitatu.
4 Rubr.91- De poena, quam dominis Prioribus inobedientes incurrunt.
4 Rubr.92- Quod Albanenses ad civitatem Firmi, vel comitatum eius pro malificiis commissis extra districtum puniantur, ac si in Civitate, et Comitatu deliquissent.
4 Rubr.93- De poena committentium fraudem in suo apprecio.
4 Rubr.94- De poenis non terminatis per statutum.
Statutorum Communis Firmi liber quintus feliciter incipit
5 Rub.1- De officio et iurisdictione Domini Capitanei.
5 Rub.2- De eadem iurisdictione Domini Capitanei.
5 Rub.3- De eadem iurisdictione Domini Capitanei contra dominas portantes ornamenta vetita.
5 Rub. 4- De eadem iurisdictione Domini Capitanei.
5 Rub. 5- Quod Capitanes teneatur exercere officium gabellae.
5 Rub. 6- Quod Capitaneus possit cognoscere de omnibus maleficiis.
5 Rub. 7- Quod Capitaneus teneatur exigere condemnationes.
5 Rub. 8- Quod Capitaneus inquirat contra offendentes Potestatem et eius officiales.
5 Rub.9- Quod Capitaneus inquirat contra extrahentes grassiam.
5 Rub. 10- De bannis imponendis per Dominum Capitaneum.
5 Rub. 11-De baliis Domini Capitanei.
5 Rub.12- In quibus casis in criminali causa sit licitum appellare et de quibus non.
5 Rub. 13- De appellationibus in causis civilibus.
5 Rub. 14- Nihil innovari appellatione pendente.
5 Rub. 15- De poena Iudicis non permettentis appellare.
5 Rub. 16- Quod omnia statuta loquentia in causis appellationum, intelligantur in primis et secundis appellationibus.
5 Rub. 17- Quod statuta loquentia in Capitaneo habeant locum in Iudice iustitiae et e converso.
= Incipiunt damna data =
Rub. 18- De iurisdictione et balia Iudicis damnorum datorum, viarum, pontium et fontium.
5 Rub. 19- De hiis qui in prima citatione non venerint.
5 Rub. 20- Quod Dominus Capitaneus mittat Notarios suos ad inveniendum damnum dantes.
5 Rub. 21- Quod officialis non recipiat aliquod ab aliqua persona.
5 Rub. 22- Quod Capitaneus faciat et fieri faciat bannimentum de non dando damnum, personaliter vel cum bestiis.
5 Rub. 23- De abolitione concedenda.
5 Rub. 24- De damnis datis in cassinis.
5 Rub. 25- De hiis qui debent admitti in accusandum.
5 Rub. 26- De damnis datis personaliter.
5 Rub. 27- De poena colligentis olivas alienas.
5 Rub. 28- De damnis datis cum bestiis.
5 Rub. 29- De poena incidentis olivas et alias arbores.
5 Rub. 30- De poena incidentis vites.
5 Rub. 31- Quomodo debat emendari damnum de die et de nocte et per quem et per quos.
5 Rub. 32- De hiis qui inventi fuerint per Dominum Capitaneum, vel suos officiales et familiam cum fructibus seu lignis in civitate vel via aliqua et non habeant possessionem et laboritium suum.
5 Rub. 33- De poena facientis cansarolam.
5 Rub. 34- De poenam facientis exvarchum.
5 Rub. 35- Quod nullus Notarius possit sedere ad banchum Domini Capitanei vel Iudicis.
5 Rub. 36- Quod Dominus Capitaneus seu Iudex iustitiae debeat ferre sententias.
5 Rub. 37- De beneficio confessionis et pacis.
5 Rub. 38- De poena mittentis ignem.
5 Rub. 39- De poena damnum dantis in malis aranciis.
5 Rub. 40- De poena mutantis sibi nomen.
5 Rub. 41- Quod unicuique liceat sua auctoritate propria capere bestias inventas damnum dare in sua possessiione et habeat quartam partem.
5 Rub. 42- Quod dominus non possit cogi ad solvendam condemnationem factam de famulo vel bubulco.
5 Rub.43- De damno dato cum bubus et aliis animalibus cuius malefactor non reperiatur.
5 Rub. 44- De parte danda accusatori vel denunciatori.
5 Rub. 45- Quod Capitaneus seu Iudex damnorum datorum et eius officiales teneantur dare copiam petenti accusationis, denunciationis et inquisitionis.
5 Rub. 46- De citatis non camparentibus in termino.
5 Rub. 47- De bannis imponendis per Dominum Capitaneum, suosque Iudices et officiales damnorum datorum.
5 Rub. 48- De exbannitis Curiae Domini Capitanei seu Iudicis capiendis.
5 Rub. 49- De his qui inventi sunt de nocte per officilem seu familiares Iudicis damnorum datorum damnum dare.
5 Rub. 50- Quod nullus portet cum bestiis, vel sine, legnamina, vites, cannas grossas vel minutas et de damnis datis in rotis custoditis.
5 Rub. 51- Quod dominus Capitaneus debeat mittere unum ex suis notariis per vicos et pageses et contratas ad inquirendum pro damnun dantibus.
5 Rub. 52- De poenis duplicandis in damnis datis de nocte.
5 Rub. 53- Quod Dominus Capitaneus seu Iudex damnorum datorum non possit cogere aliquem ad solvendum ante condemnationem de eo fiendam.
5 Rub. 54- De poena forensium damnum inferentium in possessionem Civium et
Comitatensium Civitatis Firmi.
5 Rub. 55- Quod condemnationes non cancellentur non satisfacto domino damnum passo.
5 Rub. 56- Intra quantum tempus possit procedi de damnis datis.
5 Rub. 57- Quod non possit pro cancellatione aliquid accipi.
5 Rub. 58- Quod Dominus Capitaneus vel Iudex Iustititiae non possit aliquem ponere ad torturam occasione damnorum datorum.
5 Rub. 59- De parte danda officiali damnorum datorum.
5 Rub. 60- Quod de damnis datis non possit fieri gratia.
5 Rub. 61- Quod custodes portarum non possint ire cum officiale damnorum
datorum.
5 Rub. 62- De poena capientis columbos columbariae.
5 Rub. 63- De poena capientis, vel necantis pisces in fonte vel in piscina.
5 Rub. 64- De poena capientis seu devastantis examen apium.
5 Rub. 65- In quibus casibus admittatur accusator, in iisdem admittatur denunciator.
5 Rub. 66- Quod Scindici Castrorum et Villarum Civitatis Firmi, ad quos spectat, debeant accipere copiam dictorum statutorum omnium in praesenti volumine contintorum.
= Incipiunt Extraordinaria =
5 Rub. 67- De diebus festivis celebrandis in Civitate et districtu Firmi.
5 Rubr.69- De poenis extrahentium grassiam de civitate, et districtu.
5 Rubr.70- De pedagiis non accipiendis.
5 Rubr.71- Quod nullus de Castro riveriae vadat alibi ad habitandum.
5Rubr.72- De deveto salis.
5 Rubr.73- De vestibus, et ornamentis mulierum.
5 Rubr.74- De donisiis.
5 Rubr.75- De modo, et forma servandis in luctu mortuorum.
5 Rubr.76- De conviviis, et ordinamentis in ipsis servandis.
5 Rubr.77- Quod nulli liceat aliquod novum opus facere, vel fabricare, seu fieri facere, vel fabricari iuxta viam publicam, vel vicinalem, non habita licentia, et praesentia, et auctoritate officialis, seu domini Capitanei, et vicinorum.
5 Rubr.78- Quod nullus possit vendere uvas, vel alios fructus non maturos.
5 Rubr.79- De grantiis non faciendis in primis, vel secondis senaitis.
5 Rubr.80- Quod nullus habeat nisi unam grantiam per contratam, seu vicum.
5 Rubr.81- Quod nullus bubulcus possit portare aliqua arma.
5 Rubr.82- Quod nullus possit retinere nisi quatuor boves armentitios.
5 Rubr.83 – De viis et stratis mundandis, et tergendis ubique per civitatem.
5 Rubr.84- De poena facientis suxuram in viis publicis.
5 Rubr.85- De proiiciente aliquam bestiam mortuam prope muros.
5 Rubr.86- Quod nullus emat fructus alibi, quam in platea.
5 Rubr.87- Quod nullus apprehendat aliquam gravariam.
5 Rubr.88- Quod nullus proiiciat aliquam bructuram, seu suxuram ex alto.
5 Rubr.89- De carraris, et vecturalibus, et mulateriis cogendis per dominum Capitaneum, seu Iudicem.
5 Rubr.90- Quod Iudex habeat arbitrium inquirendi, et procedendi contra omnes, qui accipissent lapides via, qua est iuxta stratam Sancti Francisci.
5 Rubr.91- De iurisdictione Iudicis circa pontes, fontes, vias, et de parte Iudicum quam exegerit.
5 Rubr.92- Quod nullus proiiciat letamen, vel suxuram in via maris, vel intra muros.
5 Rubr.93- Quod nullus debeat dare expensas alicui laboratori.
5 Rubr.94- De viis sive landronibus vicinalibus murandis.
5 Rubr.95- De viis, pontibus, et fontibus aptandis, et reparandis.
5 Rubr.96- De iis, qui occupaverint, et occupatam tenent aliquam viam Communis, vel vicinalem, pontem, vel fontem, vel paedictorum terrenum.
5 Rubr.97- De poena facientum immunditiam in splatio Sancti Salvatoris.
5 Rubr.98- De biblia non fluenda.
5 Rubr.99- De non cavando ad pedem limitis alicuius, vel fossati, vel viae.
5 Rubr.100- Quod nemo possit fodere terram in viis Communis.
5 Rubr.101- De quaestionibus confinium summarie terminandis.
5 Rubr.102- De poena habentium aliquam fornacem intra muros Civitatis Firmi.
5 Rubr.103- De grugiariis.
5 Rubr.104- De poena pistantium agrestam.
5 Rubr.105- De porcis non retinendis in Civitate.
5 Rubr.106- De poena lavantium prope fontes.
5 Rubr.107- Qui possint ire impune ad Monasterium.
5 Rubr.108- De pecudibus quae mittuntur in pascuis Firmanae Civitatis.
5 Rubr.109- De mercede capienda pro bestiis ad hospitium ductis.
5 Rubr.110- De leprosis expellendis extra Civitatem.
5 Rubr.111- De domibus destruendis causa incendii.
5 Rubr.112- De domibus non destruendis.
5 Rubr.113- De terris in Civitate, et districtu Firmi colendis.
5 Rubr.114- De famulis, et pactualibus recedentibus a dominis ante tempus promissum.
5 Rubr.115- De buzectis Communis, et aliis mensuris.
5 Rubr.116- De stateris, et aliis mensuris.
5 Rubr.117- De mensuris aequalibus faciendis in Castris, et Villis Communis Firmi, et de modo mensurandi fructus.
5 Rubr.118- De non excastellando de aliquo Castro Communis Firmi.
5 Rubr.119- Quod liceat habentibus Molendina accipere de terreno alieno ad caput acquae, ubi colligitur aqua pro dicta Molendina.
5 Rubr.120- De Molendinariis.
5 Rubr.121- De Becchariis, sive Macellariis.
5 Rubr.122- De piscibus vendendis.
5 Rubr.123- De Fornariis.
5 Rubr.124- De panifacientibus, et vendiriculis.
5 Rubr.125- De rebus comestibilibus intra senaitas non emendis.
5 Rubr.126- De modo, et forma danda hospitatoribus.
5 Rubr.127- Quod nulla persona capiat in tenutam possessionem Communis.
5 Rubr.128- De adiutorio faciendo volentibus facere cisternam.
5 Rubr.129- De vino, et musto deferendo ad Civitatem, et de securitate venientium ad eandem Civitatem ad ipsum vinum et mustum emendum.
5 Rubr.130- De calce, petra, et rena cantonibus, coppis, et de fornachiariis.
5 Rubr.131- Quod mercatores monstrent pannum extra domos, sive fundicos.
5 Rubr.132- Quod Fornarii non calefaciant furnum cum nocchis.
5 Rubr.133- De tabernariis.
5 Rubr.134- De lino non battendo in Civitate.
5 Rubr.135- Quod Iudei non intrent Palatia, nec vendant prohibita, et incedant signati.
5 Rubr.136-De stipulatione paenarun in fabricam murorum Civitatis Firmi.
5 Rubr.137- De civibus recusantibus solvere dativas possessionum, quas habent in comitatu.
5 Rubr.138- De non faciendo seccas in flumine Tenna.
5 Rubr.139- De Turrionibus Communis non locandis.
5 Rubr.140- De non emendo fructus ante tempus.
5 Rubr.141- De curribus non mittendis in Civitatem.
5 Rubr.142- De foeminis impudicis exspellendis de contrata, et de loco in quo possunt meretrices mansionem facere.
5 Rubr.143- De poena euntium ad pretium extra districtum.
5 Rubr.144-De poena euntium ad macinandum extra districtum.
5 Rubr.145- Quod victualia vendatur ad culmum.
5 Rubr.146- Quod civis et comitativus, qui esset leno, posset capi pro manigoldo.
5 Rubr.147- De venditione olerum, et aliarum herbarum.
5 Rubr.148- De aptatione stratarum Civitatis.
5 Rubr.149- Ne ligna per mare extrahantur.
5 Rubr.150- De pretio, et mensura circulorum.
Statutorum Communis Firmi liber sextus feliciter incipit
6 Rubr.1- De gabellis solvendis per libram.
6 Rubr.2- De gabella olivae quae venditur, et emitur.
6 Rubr.3- De gabella olei.
6 Rubr.4- De gabella olei conducendi à Terris non subiectis.
6 Rubr.5- De gabella pistrinorum.
6 Rubr.6- De gabella drappariae pannorum.
6 Rubr.7- De vegeticulis, lignamine, et circulis.
6 Rubr.8- De gabella ponderis mercantiarum.
6 Rubr.9- De gabella lini, ponderis, et mensurae, ac pannorum.
6 Rubr.10- De furnis.
6 Rubr.11- De pelliciaria.
6 Rubr.12- De vendiriculis.
6 Rubr.13- De gabella Fornachiarum, et cunctiarum curaminis.
6 Rubr.14- De mensura bladi, et aliarum mercantiarum.
6 Rubr.15- De gabella panis.
6 Rubr.16- De gabella rerum soluta semel, amplius non solvenda.
6 Rubr.17- De straciariae pannorum.
6 Rubr.18- De gabella nucum, ficuum, et seminis lini.
6 Rubr.19- De lignamine novo, et veteri laborato, quod non extrahatur de Civitate.
6 Rubr.20- De mittentibus linum graminatum, atque scapeciatum in Civitate Firmi.
6 Rubr.21- De mittentibus caseum, mala arancia, et avellanas.
6 Rubr.22- De venditione cerae, et speciariae.
6 Rubr.23- De lana vendenda in Civitate.
6 Rubr.24- De carbone.
6 Rubr.25- De castaneis.
6 Rubr.26- De vitrio laborato.
6 Rubr.27- De mola pro molendinis.
6 Rubr.28- De mercantiis non mittentis nisi per portas Civitatis.
6 Rubr.29- De non mittendo gravariam Communis.
6 Rubr.30- De Victurariis, et Barcharolis.
6 Rubr.31- De salmis scholarium, religiosorum et officialium.
6 Rubr.32- De notificatione emptionis, et venditionis omnium rerum de quibus solvitur gabella.
6 Rubr.33- De arbitrio Iudicis, et aliorum officialium gabellae Communis in exactione gabellarum.
6 Rubr.34- De exactionibus gabellarum.
6 Rubr.35- De auxilio, et favore praestando officialibus gabellarum.
6 Rubr.36- De poenis exigendis.
6 Rubr.37- De officialibus positis ad exigendum gabellas.
6 Rubr.38- De prohibitione Advocati, et Procuratoris in gabella.
6 Rubr.39- De non exigendo ultra gabellam debitum, vel gravando contra formam praesentis statuti.
6 Rubr.40- De rebus non nominatis.
6 Rubr.41- De poenis illorum, qui contrafacerint contra formam praesentium statutorum.
6 Rubr.42- De tempore solvendi gabellam, et quibus.
6 Rubr.43- De his, qui habent aliquam immunitatem gabellae.
6 Rubr.44- De gabella vini venditi ad salmam, et ad spinam.
6 Rubr.45- De gabella fundicariae in Portu Firmi.
6 Rubr.46- Quod nullus patronus possit carcare, et descarcare aliquas mercantias ipsius sine licentia officialis.
6 Rubr.47- De navigiis, et barchis.
6 Rubr.48- De ramine novo, et veteri.
6 Rubr.49- De gabella becchariae, et eius membris, et de mittentibus carnes salitas, vel recentes in Civitate, vel Portu Firmi.
6 Rubr.50- De mittentibus agnos, caprittos, vel porchetas.
6 Rubr.51- De ementibus agnos, caprittos, et porchetas causa revendendi.
6 Rubr.52- De bestiis emendis per Beccharios.
6 Rubr.53- De venditione carnium per Beccherios, et ipsorum ponderatione.
6 Rubr.54- De gabella bestiarum venditarum per Baccherios intra terminum solvenda.
6 Rubr.55- De porchetis coctis vendendis.
6 Rubr.56- De carnibus emendis pro conviviis, festibus, et nuptiis.
6 Rubr.57- De gabella piscium.
6 Rubr.58- De porcis occidendis per cives.
6 Rubr.59- De carnibus salitis extrahendis per mare.
6 Rubr.60- De bestiis infectis, et morticinis vendendis.
6 Rubr.61- De coriis mittendis in Civitate, et Portu.
6 Rubr.62- De bestiis emendis per Becharios, quae debent macellari in certum tempus.
6 Rubr.63- De coriis, et pellibus emendis in Civitate.
6 Rubr.64- De gabella equorum, et someriorum, et aliarum bestiarum.
6 Rubr.65- De gabella bestiarum pro vita, seu retinendarum in pascuis.
6 Rubr.66- De gabella equorum dandorum ad vecturam.
6 Rubr.67- De gabella bozzae, et membrorum, et bladi quod venditur.
6 Rubr.68- De gabella farinae.
6 Rubr.69- De ponderatione bladi.
6 Rubr.70- De gabella coptimorum.
6 Rubr.71- De pane mittendo in Civitate, et Portu.
6 Rubr.72- De gabella bestiarum locatarum ad soccitam.
6 Rubr.73- De gabella fori Belmontis.
6 Rubr.74- De gabella bestiarum, quae transierint per districtum Firmi.
6 Rubr.75- De gabella passus.
6 Rubr.76- Quod forensis possit extrahere de Comitatu omnes mercantias, exemptis lino, et canavatio.
6 Rubr.77- Quod comitativus possit conducere omnem mercantiam in Comitatu sine gabella, quia solvit assectum.
6 Rubr.78- Quod quilibet extrahens de Civitate et Comitatu, linum, lanam, pannos, canavatios, somentam, nuces, vel aliam mercantiam, solvat gabellam.
6 Rubr.79- Quod forensis conducens maxime vendens aliquid in foro Belmontis solvat gabellam, et possit retro portare id quod non venderet.
6 Rubr.80- Quod liceat comitativus extra Comitatum cambiare, et vendere bovem deterioratum.
6 Rubr.81- Quod liceat forensi retrahere mercantiam non venditam, solutis sex denariis per libram de venditis.
6 Rubr.82- Quod nemini liceat extrahere bladum extra districtum recollectum in ipso districtu et comitatu.
6 Rubr.83- Quod liceat comitativis inter seipsos vendere, emere, et portare mercantias, quia solvent essectum.
6 Rubr.84- Quod quilibet forensis conducens mercantias teneatur solvere gabellam primo gabellario invento in comitatu.
6 Rubr.85- De gabella passus.
6 Rubr.86- De carcantibus, et excarcantibus.
6 Rubr.87- De gabella salis, et pascuorum, baractariae, et scarfina non includenda in venditionibus gabellarum.
6 Rubr.88- De portantibus pannos ad tinctoria in Civitate.
6 Rubr.89- Quod comitativi possint venire cum sex bobus sine solutione gabellae.
6 Rubr.90- De exemptione facientium artem lanae.
6 Rubr.91- Quod mercatores forenses possint mittere eorum mercantias, et non vendendo a decimaquinta Iulii extrahere sine datio, et gabella.
6 Rubr.92- De exemptione Clericorum super gabellis. Declaratio.
Quod de solutione gabellarum non possit fieri gratia.
Confirmatio contentorum in volumine statutorum
Capitula super foro et nundinis Civitatis Firmi
Ordinamenta et consuetudo maris per consules civitatis Trani.
Ordo, consuetudo et ius Varehae secundum Anconitanos.
.-. Tabulae finis .*.
Iohannis Baptistae Evangelistae Firmani
in eodem Firmano Gymnasio humanarum litterarum professoris
“ Iure diu hoc Firmana stetit, stabitque perennis
res et libertas, gloria, nomen, honos.
Iura Solon doctis quondam descripsit Athenis;
cum patria illa tamen sustulit urbe dies.
Spartanis leges est fama tulisse Lycurgum:
barbarico tamen est urbs ea presa iugo.
Sola perantiqui sunt iura aeterna Quirini
sola et Firmani sunt rata iura soli.
Nempe quod hae tantumm leges et iura bonumque
et complexa aequum, fasque piumque tenent.
Legibus his usum Firmum super astra feretur:
hoc genus invictum sydera iure petas.
*
Aquilantis Simonetti Firmani
humanarum litterarum professoris ad Magnificam Civitatem Firmi
Epigramma
Quod saxo fundata manes tam firma vetusto;
quod tua firma fides nomina digna tenes,
Palladis urbs Martisque decus, Cererisque benignae:
namque dedere hilaris manera quisque sua.
Consilum, ingenuas ac Pallas tradidit artes,
et quae victrici Mars movet arma manu.
Alma Ceres fruges, astat cui copia cornu
munifico fundens omnia lata suo.
Hinc ducibus, quondam insignis patribusque togatis,
et modo clara magis tu foris, atque domi.
Lumine suo cuncta vincit ceu sydera Phoebus:
Picenas urbes sic super una nites.
Ius quoniam, quo fasque, pium, rectumque colatur,
litibus, et scribis ne strepat inde forum.
Quod scriptumm tabulis bis sex habuere Quirites,
tu brevibus promis Civibus ac sociis.
Prona igitur felix in publica commoda vivas,
et feriat nomen sydera celsa tuum
Giovanni Battista Evangelista di Fermo professore di lettere umane nel Ginnasio Fermano
– Realtà Fermane perenni, con questa giuridica costituzione, l’onore, la fama, la gloria, la libertà, esistettero ed esisteranno.
Solone descrisse i diritti per la dotta Atene del suo tempo, finalmente educò la vita quotidiana con quella patria città.
Licurgo per fama è noto che arrecò le leggi agli Spartani, tuttavia la Città fu oppressa dal giogo della tirannia.
Sono eterni soltanto i diritti dell’avito Quirino: anche i soli diritti del territorio Fermano sono ratificati chiaramente soltanto perché l’equità, la legalità, e la pietà
stanno abbracciati a queste leggi e ai diritti e al bene.
Fermo praticando queste leggi sarà elevata sopra le stelle. Questa discendenza resistente aspira al cielo nella prudenza giuridica”.
*
EPIGRAMMA di Aquilante Simonetti fermano professore di lettere umane
per la Magnifica Comunità di Fermo.
= Duratura ti conservi poiché sei fondata su ben fermo calcare,
mantieni dignitosa la tua fama poiché sei ferma nella fede,
o Città di Pallade, decoro di Marte e della fertile Cerere,
con gioia, infatti, questi diedero a te ciascuno i suoi doni.
Pallade ti affida il suo senno e le arti naturali.
E Marte muove le armi con la mano che è vincitrice.
La nutrice Cerere chiama i frutti mentre per lei l’abbondanza
dal suo munifico corno effonde ogni lieta cosa.
Insigne nel tempo per i padri cittadini romani e per i condottieri
ora tu sei più gloriosa all’interno e all’estero.
Febo con la sua luce come le stelle vince ogni cosa
e così unica tu risplendi sopra le Città di Piceno
giacché la rettitudine, la pietà, la legalità con il diritto si praticano
affinché con ciò il foro non strepiti per le liti e per i legulei.
Ciò che i Quiriti ebbero nelle Dodici Tavole, tu
ora lo sveli con mandati a favore dei cittadini e degli alleati.
Pertanto che tu viva felice, favorevole al benessere pubblico
e il tuo nome colpisca l’eccelso cielo.
*
<Documenta pontificia annis1446; 1555; 1586>
EUGENIUS Episcopus Servus Servorum Dei ad perpetuam rei memoriam. Decens reputamus, et debitum, ut iis, quae de nostra voluntate per nostros legitimos in nostrorum, et dictae Ecclesiae subditorum utilitatem, et commoda facta, et concessa comperimus, ut firma, et illibata permaneant, adiicimus Apostolici muniminis firmitatem. Sane nuper inter dilectum filium Ludovicum tituli sancti Laurentii in Damaso Presbyterum Cardinalem Camerarium nostrum Apostolicae Sedis Legatum, nostro, et ipsius Ecclesiae nomine, ac dilectos filios Communitatem, et homines Civitatis nostrae Firmanae quaedam conventiones, pacta, et capitula, quorum copiam fecimus praesentibus inscribi, pro eorum commodo, utilitate, pro eorum bono regimine inita, conclusa, et concessa fuerunt. Quare pro parte ipsorum Communitatis, et hominum nobis fuit humiliter supplicatum , ut eis pro ipsorum subsistentia firmiori, robur Apostolicae confirmationis, adiicere de benignitate Apostolica dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicationibus inclinati; conventiones, pacta et capitula ex certa scientia, auctoritate Apostolica confirmamus, et prasentis scripti patrocinio communimus. Tenor vero praefatorum capitulorum, et eorum ad singula concessorum sequitur, et est talis.
Pro parte Communis, et hominum nostrae Civitatis Firmanae, et sui comitatus humiliter supplicatur et petitur, ut infrascriptas petitiones, et capitula eidem Communi liberaliter Reverendissima D(ominatio) V(estra) concedere dignaretur.
In primis quod Communitas Civitatis praedictae gaudeat et gaudere debeat omnibus et singulis privilegiis, statutis, reformationibus, consuetudinibus, capitulis, commoditatibus et iurisdictionibus hactenus in dicta Civitate vigentibus et quomodocunque, et qualitercunque eidem per Summos Pontifices, Legatos, Rectores, et Vicarios Ecclesiae Romanae hactenus concessis, et approbatis: quae iurisdiltiones, privilegta, statuta, reformationes, consuetudines, et capitula sint, et esse intelligantur approbata, et confirmata, et approbentur, et confirmentur, et pro confirmatis per quoscunque inviolabiliter observentur.
Placet: dummodo non sint contra libertatem Eccleliasticam.
Item quod omnes, et singuli introitus, et proventus dictae Civitatis, eiusque Comitatus, et districtus, tam ordinarii, quam extraordinarii quomodocunque, et qualitercunque obvenientes, tam introitus gabellarum, et assectus comitatus, quam etiam maleficiorum, et aliorum proventuum dictae Civitatis, et Commitatus sint, et esse debeant Communis Firmi, et hominum eiusdem, et quod Communitas praedicta, et Comitatus, et homines eiusdem non teneantur Camerae Romanae, et Sanctissimo Domino Nostro Papae praesenti, et futuris, nec aliis Rectoribus, et officialibus quibuscunque P<rovinciae> M<archiae> nisi solum, et duntaxat ad solutionem talearum, census, et affictus.
\ Placet.
Item quod Communitas praedicta Firmana, et Officiales, et Rectores dictae Civitatis habeant, et habere debeant merum, et mistum imperium, et liberam potestatem cognoscendi, et puniendi de quibuscunque excessibus et delictis commissis et committen(dis) in dicta Civitate, comitatu, fortia, et districtu, cuiuscumque generis excessus, et delicta existant.
\ Placet
Item quod primae, et secundae causae tam civiles, quam criminales cognoscantur, et cognosci debeant per Potestatem, et Capitaneum, et alios officiales dictae Civitatis, secundum formam statutorum, et consuetudinem dictae Civitatis.
\ Placet
Item quod dicta Communitas Civitatis Firmi habeat plenam, et liberam potestatem, et auctoritatem, et arbitrium eligendi Potestatem, Capitaneum, Cancellarium, et quoscunque alios Officiales , et Rectores, tam in dicta Civitate, quam in comitatu sua propria auctoritate de quibuscunque, dummodo non suspectis Sanctae Romanae Ecclesiae et Summo Pontifici, et electio dictorum officialium non fiat per alios, nisi per Communem, et homines dictae Civitatis.
\ Placet
Item quod dicta Civitas Firmana, nec aliquod Castrum comitatus, et districtus eiusdem non possint, nec debeant modo aliquo submitti, vel dari alicui personae, sed semper sit sub dominio Sanctae Romanae Ecclesiae et Castra comitatus sub pleno dominio dictae Civitatis.
\ Placet
Item quod omnia Castra loca et Terrae, quae hactenus fuerunt sub dominio dictae Civitatis
de comitatu, et districtu eiusdem sint, et esse debeant in futurum sub pleno dominio dictae Civitatis et non possint, nec valeant aliquo titulo, vel causa submitti alicui personae ecclesiaslicae, vel seculari, alicui Communitati, vel Collegio, nec quoquo modo liberari a dominio dictae Civitatis et quod omnia, et singula privilegia, pacta, et capitula facta vel concessa per Summum Pontificem, et alios quoscunque Legatos, vel Rectores eiusdem aliquibus Castris, et locis, vel Terris hactenus tentis, et possessis per dictam Civitatem, et sub eius dominio sint cassa, irrita, et annullata, et pro irritis, cassis, et annullatis habeantur: quae pacta, et capitula hic pro expressis singulariter habeantur, et omnes submissiones in contrarium facta revocentur et dicta loca et Castra, quae de praesenti possiderentur et retinerentur per alios, ut est Castrum Aquaevivae cum suis pertinentiis, et Castrum Montis Viridis restituantur dictae Communitati sine aliqua solutione per ipsam fienda.
\ Placet in omnibus praeter quam in iis, in quibus privilegia Apostolica aliter disponant.
Item quod dicta Civitas Firmana, et homines eiusdem possint, et valeant francare, et franchitias facere, et concedere omnibus, et singulis hominibus, et personis de quibuscunque locis ad dictam Civitatem ad habitandum venire volentibus, vel ipsorum res, et mercantias conducentibus, et conducere volentibus in dictam Civitatem Firmanam, et sui Comitatum, et quod per aliquos officiales, vel Rectores Ecclesiae non possint contraveniri.
\ Placet. De pertinentibus ad dictam Civitatem.
Item quod omnes et singuli contractus facti et celebrati et iudicia agitata et sententiae latae tempore Comitis Francisci, tam in Curia officialium Civitatis Firmanae, et sui comitatus, quam etiam in Curia generali Marchiae sint rati, validi, et firmi et modo aliquo non valeant revocari, et irritari, quibuscunque in contrarium facientibus non obstantibus,
\ Placet
Item quod si aliquae submissiones vel privilegia, vel concessiones sunt facta vel concessae aliquibus personis, vel Communitatibus de aliquibus bonis mobilibus vel stabilibus, iuribus, et actionibus pertinentibus ac spectantibus dictae Civitati Firmanae, vel aliquibus Civibus et comitativis, vel habitatoribus eiusdem, et contra eorum iura, tempore occupationis Comitis Francisci de Provincia Marchiae, sint nulla, cassa et irrita, et dicta Civitas, homines et personae praedicti sint restituti in dictis eorum bonis et iuribus, quibus gaudebant ante occupationem praedictam, in quibuscunque locis, et terris Provinciae Marchiae dicta bona et iura persistant.
\ Fiet iustitia.
Datae, signatae et subscriptae fuerunt praedictae petitiones sub impressione sui soliti sigilli per me Petrum Lunensem Secretarium infrascriptum de mandato Reverendi in Christo Patris et Domini domini Ludovici Tituli Sancti Laurentii in Damaso Presbyteri Sanctae Romanae Ecclesuae Cardinalis Aquilegen<sis> Domini Papae Camerarii Apostolicae Sedis Legati etcetera in terra Monticuli, die undecimo Decembris Millesimo quadringentesimo quadragesimoquinto indictione octava, Pontificatus Sanctissimi in Christo Patris et Domini nostri domini Eugenii Divina Providentia Papae IV Anno quintodecimo. Petrus Lucensis.
Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrae confirmationis et communitionis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare praesumpserit, indignationem Omnipotentis Dei et Beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius, se noverit incursurum. Datum Romae apud Sanctum Petrum Anno incarnationis Dominicae Millesimo quadringestesimo quadragesimo sexto, octavo Kalendas Aprilis. Pontificatus Nostri Anno sextodecimo. Poggius.
Emanatae de mandato Domini Nostri Papae. A. de Corneto. Registrata in Camera Aposlolica. P.
.-.
<Doc. a.1555>
Dilectis filiis Prioribus ac Communitati, et hominibus Civitatis nostae Firmanae: PAULUS PAPA IV. Dilecti filii, salutem, et apostolicam Benedictionem. Dilectos filios Mattheum Corradum, et Andream Fancolinum laycos, et Cives Firmanos, Oratores vestros, quos nuper ad nos cum litteris vestris ad supplicandum, ut statuta, privilegia, indulta, reformationes, consuetudines, iurisdictiones, libertates, facultates, immunitates, conventiones, pacta, et capitula ipsius Civitatis nostrae Firmi confirmare dignaremur, misistis, libenter vidimus, atque audivimus. Proinde vestris huiusmodi supplicationibus inclinati, harum serie auctoritate Apostolica omnia, et singula statuta, privilegia, indulta, reformationes, consuetudines, iurisdictiones, libertates, facultates, immunitates, conventiones, pacta, et capitula praedicta, et alia, et specialiter per felicis recordationis Eugenium IV. Iulium II. Leonem X. Adrianum VI. Clementem VII. Paulum III. Iulium III. et alios Romanos Pontifices praedecessores nostros, tam per litteras in forma Brevis, quam sub plumbo concessa, et concessas, data, et datas, confirmata, et confirmatas, ac innovata, et innovatas, illorum tenores praesentibus pro sufficienter expressis habentes, quatenus sint in usu, et contra Ecclesiasticam libertatem non tendant, ex certa nostra scientia approbamus, et confirmamus, ac prasentis scripti patrocinio communimus: mandantes omnibus, et singulis Provinciae nostrae Marchiae Anconitanae Legatis, Vicelegatis, Commissariis, ac eiusdem Civitatis Gubernatori, officialibus, et executoribus quibuscunque, nunc, et pro tempore existentibus et aliis ad quos spectat in virtute sanctae obedientiae et sub nostrae indignationis poena, quatenus praemissa omnia absque morae dispendio, ad unguem observent, et observari sub praedictis, seu aliis sententiis, censuris, ac etiam pecuniariis eorum arbitrio infligendis, et applicandis poenis, omnino faciant vobisque opportunis favoribus assistant. Ac decernentes ex nunc irritum, et inane quicquid secus super his a quoquam quavis actoritate scienter, vel ignoranter contigerit attentari, non obstantibus quibusvis apostolicis, nec non provincialibus, et sinodalibus conciliis editis, generalibus, et spiritualibus constitutionibus et ordinationibus, coeteris contrariis quibuscunque. Datum Roma apud Sanctum Marcum sub anulo Piscatoris, die VIII Iunii MDLV Pontificatus Nostri Anno Primo. S. Io<hannis> Larin<ensis>
.-.
<Doc. a.1586>
Dilectis filiis Communitati et hominibus Civitatis nostrae Firmanae SIXTVS PAPA V. Dilecti filii, salutem, et apostolicam benedictionem. Fidei constantia, ac devotionis sinceritas, quibus nos, et Romanam colitis Ecclesiam, nos inducunt, ut honestis petitionibus vestris libenter annuamus. Vestris itaque supplicationibus inclinati, omnia et singula statuta vestra, ordinationes, et reformationes, necnon privilegia, concessiones, immunitates, gratias, et indulta vobis, et Communitati vestrae hactenus per quoscunque Romanos Pontifices praedecessores nostros, eorumque Legatos pro tempore concessas, concessa, quatenus sint in usu, et contra libertatem Ecclesiasticam, et Camerae Aposlolicae praeiudicium non tendant, necnon taxas mercedum Iudicibus, et Notariis criminalibus huius nostrae Civitatis Firmanae per vos assignatas, et per dilectum filium Nobilem virum lacobum Boncompagnum dictae Civitatis tunc Gubernatorem alias comprobatas, atque rescriptum ab eodem lacobo Gubernatore super nonnullis causis per Curiam Capitanei dictae Civitatis et Vicarios Castrorum eius comitatus duntaxat respective cognoscendis editum, et per eius Locumtenentem, sub die 2 Aprilis 1578 admissum, et die IV eiusdem mensis Cancellario Criminali, et Capitaneo intimatum, citra tamen praiudicium exactionum, et aliorum iurium Cameralium, auctoritate Apostolica tenore praesentium ex certa nostra scientia approbamus et confirmamus, illisque perpetua, et inviolabilis firmitatis robur adiicimus, ac ab omnibus, ad quos spectat, exacte observari praecipimus, et mandamus, irritum, et inane decernentes quicquid secus super his a quoquam quavis auctoritate scienter, vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus felicis recordationis Pii Papae IV praedecessoris nostri de registrandis, et insinuandis in Camera Aposiolica gratiis interesse eiusdem Camerae concernentibus infra certum tempus, ac quibusvis aliis constitutionibus, et ordinationibus Apostolicis, ac Civitatis Firmanae iuramento, confirmatione Apostolica, vel quavis firmitate alia roboratis statutis, et consuetudinibus, privilegiis, quoque, indultis, et litteris apostolicis quomodolibet concessis, approbatis, et innovatis. Quibus omnibus eorum tenores praesentibus pro expressis habentes ad effectum praemissorum duntaxat, specialiter et expresse derogamus, caeterisque contrariis quibuscunque. Datum Romae apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris die X Februarii MDLXXXVI Pontificatus Nostri anno primo.
Io<annes> Baptista Canobius